«دانشنامه احادیث پزشکی» براساس احاديثي از زبان پیامبر(ص) و امامان معصوم (ع) درباره طب و طبابت، بیمارىهاى جسمانى و راه علاج آنها و نیز لزوم رعایت آداب ظاهرى مربوط به بدن در پنج بخش تنظيم شده است.
بخش اول با عنوان پزشكی، در سه فصل به طبابت از نظر اسلام، آداب و احكام طبابت و دستورات طبّى ميپردازد.
بخش دوم، با نام بیمارى؛ گونهها، پیامدها و نیز وظایف بیمار و آداب عیادت او را شامل میشود.
بخش سوم، در بردارنده مطالب مربوط به اندامهاست كه قلب، مغز و اعصاب، چشم، گوش، دهان و دندان، دستگاه تنفس، پوست، خون، استخوان، مو، ناخن و آلات تناسلى را در برمیگیرد. همچنین به تأثير خوردن و آشاميدن در سلامت و بيماري به همراه درمان با غذاها و گياهان دارويي پرداخته شده است.
بخش چهارم این کتاب به نقش خوردن و آشامیدن در سلامت و بیمارى اختصاص دارد. در این بخش، گزارشهایى درباره سیرى و گرسنگى، آداب خوردن و نوشیدن و آداب خوردن گوشت آمده است.
بخش پنجم ــ كه از همه مطالب گستردهتر است ــ احادیثى را در زمینه مداوا با انواع خوراكیها و داروها با ذكر نام و خاصیت آنها در شصت فصل گزارش میكند.
در پایان این کتاب فهرستى از آیات، اعلام، جمعیتها ، بیمارىها، اماكن و منابع ارائه شده است. پیشتر کتاب «دانشنامه احادیث پزشکی» به دو زبان فارسی و عربی در دو مجلد به چاپ رسیده بود.
در حوزه علوم بشري، پزشکی، سرآمد همه دانشهاست؛ چرا که فلسفه سایر علوم، بهرهوري انسان از مواهب زندگی است و این هدف، جز در پرتو سلامت جسم و جان، میسّر نیست. از این رو، امام باقر علیه السلام میفرماید:
[بدان که نه هیچ دانشی چون جُستن سلامت است و نه هیچ سلامتی چون سلامتِ دل.]
این سخن، به روشنی نشان میدهد که از نگاه اسلام، طبّ روان، ارجمندتر از طبّ تن، و طبّ تن، ارزشمندتر از سایر علوم است.
این حدیث نبوي نیز بدین معنا اشاره دارد که میفرماید:
[دانش بر دو گونه است: دانش دینها و دانش بدنها.]
طبابت ،کار خداوند است ...
قرآن کریم، از ابراهیمِ خلیل علیه السلام نقل میکند که فرمود:
دانشنامه احادیث پزشکی، ج 1، ص: 8
((وَ إِذا مَرِضْتُ فَهُوَ یَشْفِینِ ))
و چون بیمار شوم، او(خداوند) شفایم میدهد.
این سخن، بدین معناست که طبابت، کار خداوند متعال است و طبیب واقعی اوست. خداوند است که خواصّ درمانی را در
داروها نهاد و در نظام آفرینش، براي هر دردي دارویی آفرید و به انسان، استعداد شناخت دردها و داروها و چگونگی درمان خود، قرار داد، چنان که پیامبران الهی نیز (براي درمان (( شافی )) و (( طبیب )) آنها را عنایت کرد و بدینسان، او را مظهر نامهاي بیماريهاي جان) مَظهر این نامهاي مقدّس هستند. امام علی علیه السلام، در توصیف پیامبر خدا میفرماید:
طَبیبٌ دَوّارٌ بِطِبِّهِ، قَد أحکَمَ مَراهِمَهُ، و أحمی مَواسِمَهُ، یَضَعُ ذلِکَ حَیثُ الحاجَۀُ إلَیهِ، مِن قُلوبٍ عُمیٍ، و آذانٍ صُمٍّ، و ألسِنَۀٍ بُکمٍ. مُتَتَبِّعٌ بِدَوائِهِ مَواضِعَ الغَفلَۀِ، و مَواطِنَ الحَیرَةِ .
طبیبی بود که طبابت را بر بالین بیماران میبُرد، مرهم را درست بر جایی که باید، مینهاد و آنجا که بایسته بود، داغ مینشاند. اواین همه را بدان جا میرساند که نیازمندش بود: دلهاي بیفروغ، گوشهاي ناشنوا و زبانهاي ناگویا. با درمان خویش، منزلگاههاي بیخبري و جایگاههاي سرگشتگی انسان را میجست.
بنا بر این، از نگاه اسلام، طبیب و دارو خواه براي روح (جان/ روان)، و خواه براي تن (بدن/ جسم)، تنها نقش یک واسطه را درنظام حکیمانه آفرینش ایفا میکنند و درمان کننده، فقط خداوند متعال است.
جهت دانلود این کتاب ارزشمند روی لینک زیر کلیک نمائید ...